İtalya Hakkında Genel Bilgiler
İtalya Hakkında Genel Bilgiler ,İtalya Hakkında Temel Bilgiler
| İtalya’nın Resmi Adı | İtalya Cumhuriyeti (Repubblica Italiana) |
| İtalya’nın Nüfusu | 60,6 milyon (2016) |
| İtalya’nın Başkenti | Roma (Metropol şehir nüfusu 4,357,041, Roma belediyesi nüfusu 2,873,874 (2018) |
| İtalya’nın diğer büyük kentleri | Milano (Nüfus 2,9 milyon); Torino (Nüfus 1.6 milyon); Cenova (Nüfus 607,000); Bologna (Nüfus 384.000); Floransa (Nüfus 374.000); Venedik (anakara dahil, 270.000 kişi); Napoli (Nüfus 2.27 milyon); Palermo (Nüfus 872.000) |
| İtalya’nın Yüzölçümü | 301,245 km² |
| İtalya’nın İklimi | Akdeniz İklimi |
| İtalya’nın Para Birimi | Euro, € (Öncesinde İtalyan lireti) |
| İtalya’nın Etnik yapısı | % 85 İtalyan |
| İtalya’nın Dini | İtalya’nın resmi dini olmamakla birlikte halkın % 74.4’ü Roman Katolik, % 22.6’i dinsiz, % 3’ü diğer dinlere insandığını bildirmiştir (2017) |
| İtalya’nın Dili | Resmi dil İtalyanca olmakla birlikte çok sayıda İtalyan lehçesi mevcuttur. Ayrıca Trento ve Alto Adige’de Almanca, Valle d’Aosta’da Fransızca, Trieste ve Gorizia’da Slovence konuşulmaktadır. |
| Hükümet ve Yönetim | İtalya çok partili demokrasi olup, devletin başkanı olarak Cumhurbaşkanı, hükümetin başkanı olarak başbakan seçimle göreve gelmektedir. |
| İtalyan medyası | En önemli İtalyan gazeteleri ve merkez üsleri şunlardır: Corriere della Sera (Milano); Il Messaggero (Roma); Repubblica (Roma); L’Osservatore Romano (Vatikan); L’Unità (Roma; eskiden Komünist, şimdi daha merkez sol); La Stampa (Torino). Devlet televizyonu Rai 1, 2 ve 3 ile pek çok ticari kanal bulunmaktadır. Rai’nin ayrıca Rai 1, Rai2 , Rai3 adlı 3 radyo kanalı da yayın yapmaktadır. |
| İngilizce Medya | International New York’ın italya haberlerini verdiği Italy Daily eki bulunmakta ayrıca 2 haftada bir yayınlanan Wanted in Rome dergisi ile L’Osservatore Romano’nun haftalık ekini okumak mümkündür. |
| Elektirik | Standart priz kullanılan ülkede 220 volt, 50 Hz AC elektirik akımı varsa da çok eski otellerde hala 125 volt kullanılabilmektedir. |
| Video | PAL 625 |
| İtalya Telefon kodu | İtalya’nın ülke telefon kodu 39 olup, yerel telefon numarasına İtalya içi numaraları aramak için bile her zaman 0 eklemek gerekmekte, İtalya’dan başka bir ülkeyi aramak içinse 00’den sonra ülke kodu eklemek gerekmektedir. |
| İtalya Saat Dilimi | İtalya Greenwich Mean Time (GMT + 1) olup, İtalya’da saatler Türkiye’ye göre 1 saat geri, Amerika’nın 6 saat önündedir Eastern Standard Time (EST + 6) |
İtalya Coğrafi Konum
İtalya, kuzey ve batısında İsviçre, kuzeybatısında Fransa, kuzeydoğusunda Slovenya ve Avusturya ile kara sınırına sahip olup, ayrıca İtalyan yarımadasında enklav durumda bulunan iki bağımsız ülke ile (Katolik Hıristiyanlığın dini başkenti kabul edilen Roma içerisindeki 0,44 km²’lik Vatikan Devleti ve Floransa’nın 100 km kadar batısında yer alan 481 km²’lik San Marino Cumhuriyeti) ile de sınırı vardır. Tepeden tırnağa 1600 km uzunluğunda çizme formundaki İtalyan yarımdası kuzeybatı güneydoğu yönünde güneye doğru Akdeniz içine doğru sokulmuş olup, batısında Tiren ve Ligurya denizi doğusunda Adriyatik ve İon denizi bulunmakta Adriyatik ülkelerinden Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve Arnavutluk ile Akdeniz ülkelerinden Yunanistan, Tunus ve Malta İtalya ile kara sınırı olmayan ama denizden kolayca ulaşılabilen diğer komşu ülkelerdir. Alp dağları ile kuşatılan kuzeyinde Lugano Gölü’nün İsviçre kıyısında, göl kıyısında bulunan Campione kasabası da İtalya topraklarından tamamen ayrı bir durumda yani enklav olmasına rağmen resmi olarak İtalya toprağı kabul edilmekteyse de burada yaşayanlar İsviçre vatandaşlarına özgü bazı haklardan da yararlanabilmektedir. Akdeniz’deki İtalya civarında yer alan Sicilya ve Sardunya adaları ile yarımada çevresindeki irili ufaklı birçok ada İtalya’ya aitken Napoleon Bonaparte’ın doğum yeri Korsika Fransa’ya aittir. Kuzeyde Brenner Geçidi İsviçre’nin Bern kentiyle güneyde Sicilya ise Libya’nın Trablus kentiyle aynı enlemde yer almaktadır. İtalya dağlık bir ülke olmasına karşın yarımadanın dörtte biri Po, Adige, Arno ve Tiber nehirlerinin suladığı ovalardan oluşmaktadır.
Ayrıca Oku İtalya’ya neden çizme denilir?
İtalya’nın İklim Özellikleri
İtaya Akdeniz iklim kuşağında yer almakla olup, kuzey ile güneyi arasında 10 enlem ve yaklaşık 4 ˚C sıcaklık farklı bulunmaktadır. Apenin dağlarının iskelet gibi yarımada boyunca uzandığı ülkede yaz mevsimleri kuzeydeki yüksek kesimler haricinde ülkenin tamamı güneşliyse de bölgeden bölgeye değişiklikler de görülmektedir. Ocak ayında 5 ˚C sıcaklık ortalamasıyla Po ovasında yer alan Milano kenti Daniamrka’nın Kopenhang kadar soğuk olabilmektedir. Torino Ocak ayında 4 °C iken Temmuz ayında sıcaklık 24 ˚C’yi bulmakta bu sırada Roma ve Napoli 31°C ile adeta kavrulmaktadır. Kış mevsiminde de sıcaklık değişken olup, Milano’da 0 ˚C iken, Roma’da 10 ˚C, Sicilya ve Sardunya adalarında ise 20 ˚C ‘yi bulabilmektedir.
İtalya Nüfus Özellikleri
Avrupa’nın en düşük doğum oranlarından birine sahip olan İtalya’nın nüfusu giderek azalmaktadır ki sadece 2009’dan bu yana nüfus % 3.7 oranında azalmıştır. İtalyan İstatistik Bürosu ISTAT’a göre en büyük düşüş kuzeydoğuda ve adalarda gerçekleşmiştir. Nüfus azalmasının sebepleri düşük doğum oranının (9,67) yanı sıra dış göç ve İtalyan insanının yaşam süresinin artması (ölüm oranı 9,81) olarak izah edilmekte olup, İtalyan Almanya’dan sonra Avrupa’nın en yaşlı ikinci nüfusuna sahip ülkedir. İtalya nüfusunun % 20.3’ü 65 yaşın üstünde olup, ortalama yaşam süresi 81.4’e ( erkek 78.7, kadın 84) ulaşmıştır. İtalya’da 4.9 milyon yabancı kökenli İtalyan vatandaşı bulunmakla birlikte İtalyan ekonomisi BM tahminlerine göre, yılda yaklaşık 300 bin göçmen işçiye ihtiyaç duymaktadır. 19. Yüzyılda ABD, Latin Amerika ve sonradan Avustralya’ya göç veren İtalya günümüzde Kuzey Afrika, Uzakdoğu ve Güneydoğu Avrupa’dan iş gücü ithal etmektedir. Tüm bunlara ek olarak başta Suriye ve Libya olmak üzere iç savaş yaşayan ülkelerden önemli miktarda mülteci de diğer Batı Avrupa ülkelerinin yanı sıra İtalya’ya da gelmiştir. Tüm bu verilere karşın işsizlik oranı 2009-2013 arasında % 7,8’den % 10.3’e çıkmıştır.
Ayrıca Oku: Yurt dışında Yaşayan İtalyanlar
İtalya’nın Bölgelere Göre Nüfusu
| Bölge | Bölge Başkenti | Bölge Nüfusu |
| Lombardia | Milano | 9.917.000 |
| Campania | Napoli | 5.834.000 |
| Lazio | Roma | 5.728.000 |
| Sicilia | Palermo | 5.051.000 |
| Veneto | Venezia (Venedik) | 4.937.000 |
| Piemonte | Torino | 4.457.000 |
| Emilia-Romagna | Bologna | 4.432.000 |
| Puglia veya Apulia | Bari | 4.091.000 |
| Toskana | Floransa | 3.749.000 |
| Calabria | Catanzaro | 2.011.000 |
| Sardegna, Sardinya, Sardunya | Cagliari | 1.675.000 |
| Liguria | Cenova | 1.616.000 |
| Marche | Ancona | 1.565.000 |
| Abruzzo | L’Aquila | 1.342.000 |
| Friuli-Venezia Giulia | Trieste | 1.235.000 |
| Trentino-Alto Adige | Trento | 1.037.000 |
| Umbria | Perugia | 906.000 |
| Basilicata | Potenza | 587.000 |
| Molise | Campobasso | 320.000 |
| Valle d’Aosta | Aosta | 126.000 |
İtalya’nın Bölgeleri ve Önemli Şehirleri
İtalya 20 bölgeden oluşmakta olup, ayrıca San Marino ve Vatikan devletleri de yarıamda sınrılarında yer almaktadır. (Detaylı Bilgi İçin Bkz. İtalya’nın Bölgeleri, Regione Italia)
Vatikan Şehri (Stato della Città del Vaticano)
Roma şehrinde Tiber’in batı kıyısında Monako’nun büyüklüğünün üçte birinden daha az olan 0,4 km² 8109 dönüm) alanda kurulu Vatikan egemen bir devlet olup, tarihi Papalık Devleti’nin kalıntısı olarak varlığını sürdürmektedir. Bir zamanlar batıda Tiren Denizi’nden doğuda Adriyatik’e kadar uzan Papalık Devleti, Papa II. Innocent (1198–1216) tarafından kurulmuşsa da 1860’larda İtalyan Krallığı’nın kurulmasından sonra ortadan kaldırılmıştır. Günümüzde Vatikan, dünyanın en küçük devleti olup, İsviçreli Muhafızlardan oluşan ve Ortaçağ kıyafetleri giyen bir birlik tarafından korunmaktadır. Vatikan devleti postane, tren istasyonu, helikopter pisti, TV istasyonu, 45 ilde yayın yapan radyo istasyonu, banka, hastane, benzin istasyonları ve eczane gibi bir devletin sahip olduğu pek çok imkâna sahip olmakla birlikte Vatikan’daki işçilerin çoğu dışarıda yaşayıp, işe her gün gidip gelmektedir.
Detaylı bilgi için Bkz. Vatikan
Detaylı bilgi için Bkz. İtalya Ortaçağ Tarihi: Karanlık Çağlar
Roma
Roma, İtalya’nın 3,5 milyon nüfusa sahip başkenti ve hükümetin bulunduğu yer olup, İtalya’nın merkezinde yer almasına rağmen, tarz olarak ‘Güney İtalya’nın bir parçası olarak görülmektedir. Detaylı bilgi için Bkz. Roma
Milano
İtalya’nın kuzeyinde Lombardiya bölgesinde yer alan 2.9 milyonluk nüfusu ile dünyanın en önemli moda markaları, Menkul Kıymetler Borsası ve İtalya’nın en güçlü futbol takımlarından Inter Milan ve AC Milan’a ev sahipliği yapan Milano İtalya’nın“New York’u kabul edilmektedir.
Detaylı bilgi için Bkz. Milano
Napoli
2 Milyonluk nüfusuyla Güney İtalya’nın başkenti olup, İtalya’nın en işlek limanlarından birisine ev sahipliği yapan Napoli, Vezüv Yanardağı’nın patlaması sonucu küller altında kalan tarihi Roma kentleri Pompeii ve Herculaneum’a komşudur.
Detaylı bilgi için Bkz. Napoli
Torino
1,6 milyonluk nüfusuyla Piemonte’nin başkenti olan Torino hem İtalyan Alpleri’ne açılan bir geçit ve ulaşım kavşağı hem de İtalya’nın önemli sanayi merkezlerinden birisidir.
Detaylı bilgi için Bkz. Torino
Palermo
MÖ 8. Yüzyılda Fenikeliler tarafından kurulan Palermo 872.000 kişilik nüfusuyla Sicilya’nın en önemli liman kentidir.
Bologna
Emilia-Romagna’nın başkenti olan 384.000 kişilik Bologna, önemli bir ulaşım merkezi, üniversite ve tarım kenti olmanın ötesinde yemeklerinin lezzet ve kalitesiyle ünlüdür.
Detaylı bilgi için Bkz. Bologna
Floransa
Toskana’nın başkenti Floransa, İtalyan Rönesans’ın önde gelen mimari kenti olup, mimari ve sanatsal birikimi ile ünlüdür. Günümüzde önemli bir ticaret ve moda merkezidir.
Venedik
Veneto bölgesinin başkenti Venedik, Floransa gibi önemli bir Rönesans merkezi olup, Venedik lagünü üzerindeki adalara kazıklar üzerinde kurulan evleri, kanal ve köprüleriyle ünlüdür.
Detaylı bilgi için Bkz. Venezia (Venedik)